Kwalitatief goede behandelingen door gespecialiseerde therapeuten op het gebied van houding en bewegen.

Oedeemtherapie

Wat is oedeem?

Oedeem is een abnormale ophoping van vocht en eiwitten in het lichaamsweefsel als gevolg van een verstoord evenwicht tussen de aan- en afvoer van vocht. Afhankelijk van de oorzaak kunnen we verschillende soorten oedeem benoemen:

Lymfoedeem

Lymfoedeem is een chronische aandoening die vaak geleidelijk ontstaat. Lymfoedeem is onder te verdelen in primair- en secundair lymfoedeem.

Primair lymfoedeem is aangeboren. De lymfevaten- en knopen zijn niet goed aangelegd of werken onvoldoende, waardoor de aan- en afvoer van het lymfevocht onvoldoende is. Dit kan in het gehele lichaam voorkomen maar uit zich m.n. in de benen.

Secundair lymfoedeem is verworven. De lymfevaten en/of knopen zijn beschadigd of verwijderd. Voorbeelden hiervan zijn; armoedeem na een okselkliertoilet bij een borstbesparende operatie, oedeem van het been na een gynaecologische ingreep en oedeem na het verwijderen van een melanoom. Bij deze operaties worden er lymfeklieren verwijderd en raken lymfevaten beschadigd, waardoor de vochtafvoer wordt bemoeilijkt. Patiënten, die na een operatie radio- en/of chemotherapie ondergaan, hebben een grotere kans op het ontwikkelen van lymfoedeem. Tevens kan secundair lymfoedeem ontstaan na letsel waarbij grote schaafwonden voorkomen, bij ontstekingsreacties en na gewrichtsoperaties.

Veneus oedeem

De terugvloed van het vocht door de afvoerende bloedvaten (venen) verloopt niet goed, waardoor het vocht zich ophoopt. Dit komt o.a. voor bij spataderen.

Post operatief / traumatisch oedeem

Dit is restoedeem na bijvoorbeeld een orthopaedische ingreep/operatie, zoals een totale knie- of heupprothese of na een zware kneuzing van het weefsel.

Oedeem t.g.v. overbelasting van het immuumsysteem

Het lymfesysteem is het immuunsysteem. Bij overbelasting van het immuunsysteem kan oedeem ontstaan. Dit komt voor bij o.a. auto-immuunziekten zoals reumatoïde artritis.

Oedeem bij neurovegetatieve disbalans

Het uit balans zijn van het onwillekeurige zenuwstelsel kan leiden tot oedeem.M.n. als het orthosympathische deel overheerst, wordt de lymfeafvoer afgeremd. De lymfeafvoer wordt vertraagd. Dit kan voorkomen bij oa. reflexdystrofie (CRPS; complex regionaal pijnsyndroom).

Lipoedeem

Bij lipoedeem is er sprake van een ongelijkmatige vetverdeling over het lichaam. Omdat er niet echt sprake is van oedeem is de term lipohypertrofie meer op zijn plaats. De afwijking komt voornamelijk voor aan het onderlichaam soms aan de armen. Bij een aantal patiënten is er naast lipoedeem ook sprake van lymfoedeem. Vaak worden bij patiënten met lipoedeem andere klachten gezien zoals moeheid, pijn bij aanraking van de huid en snelle overbelasting. Vaak is men zich dit niet eens bewust.

Dit zijn oedemen die zichtbaar en meetbaar zijn. In de meeste gevallen ontstaan de klachten geleidelijk en pijnloos, omdat het oedeem heel langzaam toeneemt. De klachten die dan kunnen ontstaan zijn o.a. pijn, een vermoeid en zwaar gevoel, zwelling, beperkingen in bewegen en beperkingen in het dagelijkse functioneren.

Onzichtbare oedemen

Deze oedemen zijn niet objectief meetbaar. Er is wel een stagnatie van de lymfestroom wat klachten veroorzaakt, zoals bij migraine, aangezichtspijn, orgaanklachten ed.

Wat kan een gespecialiseerd fysiotherapeut voor u doen?

(Lymf)oedeem gaat niet vanzelf over. De behandeling bij zichtbaar (lymf)oedeem is m.n. gericht op het terugdringen of niet verder doen toenemen van het oedeem in het lichaamsdeel om hierdoor normaal functioneren te herstellen of te optimaliseren. Daarnaast kan uw fysio-lymfoedeemtherapeut d.m.v. houdings- en bewegingsadviezen proberen de beperkingen te verminderen.

De behandeling bestaat uit een combinatie van de volgende behandelingsmogelijkheden:

  • Voorlichting en adviezen t.a.v. huidverzorging, belasting van het aangedane lichaamsdeel, omgaan met beperkingen in het dagelijks functioneren etc.
  • Manuele lymfdrainage: een milde massagevorm,die erop gericht is het lymfestelsel te stimuleren en het parasympathische deel van het onwillekeurige zenuwstelsel te activeren.
  • Indien nodig; ambulante compressietherapie (zwachtelen).
  • Oefentherapie, waaronder houdings- en bewegingsadviezen en drainageoefeningen en functionele revalidatie (specifiek trainingsprogramma) in de meest optimale zin.
  • Lymftaping: Een specifieke tape die de circulatie in de huid kan verbeteren en de lymfeafvoer kan bevorderen, Tevens kan deze tape ingezet worden ter mobilisering van huid en littekens.   · ademtherapie: Specifieke oefeningen met betrekking tot uw ademhaling verbeteren de afvoer van lymfevocht.
  • Advisering bij het aanmeten van een therapeutisch elastische kous.
  • Aanmeten van een therapeutisch elastische kous (steunkousen).

De gekozen behandeling en de uiteindelijke behandeleffecten zijn afhankelijk van de ernst, oorzaak en duur van het oedeem c.q. klachten.
De behandeleffecten zijn doorgaans: omvangvermindering, spanningsafname, pijnvermindering, functieverbetering en afname van de infectiekans, verbeterde werking van het immuunsysteem. De behandeleffecten worden ook na het beëindigen van de behandelepisode gecontroleerd.
Vergoedingen
Oedeemfysiotherapie wordt door alle zorgverzekeraars vergoed. De eerste 9 behandelingen worden vergoed uit de aanvullende verzekering. De vervolgbehandelingen worden vergoed uit de basisverzekering.

Deze behandeling wordt in de Praktijk Fysiotherapie Nieuwveen gegeven door Lian Soppe-Koot. Zij is aangesloten bij de N.V.F.L. ( Nederlandse Vereniging voor Fysiotherapie binnen de Lymfologie) en bij de vereniging Manuele Lymfedraingage Ad Modum Vodder.
Meer informatie kunt u vinden  op de sites van beide verenigingen:

www.nvfl.nl
www.mldv.org

Beide informatiefolders zijn op verzoek verkrijgbaar.